CaliToday (26/6/2025): NASA hôm nay đã công bố một phát hiện mang tính lịch sử: Kính viễn vọng không gian James Webb (JWST) đã lần đầu tiên phát hiện một hành tinh hoàn toàn mới bên ngoài Hệ Mặt Trời của chúng ta. Ngoại hành tinh này, được đặt tên là LHS 475 b, là một hành tinh đất đá có kích thước gần như tương đương với Trái Đất, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong sứ mệnh của JWST và thắp lên hy vọng mới trong cuộc tìm kiếm các thế giới có khả năng tồn tại sự sống.
Phát hiện này không chỉ khẳng định năng lực vượt trội của James Webb mà còn chính thức mở ra một chương mới cho ngành thiên văn học ngoại hành tinh. LHS 475 b được xác định là một hành tinh có đường kính tương đương bằng 99% Trái Đất, quay quanh một ngôi sao lùn đỏ cách chúng ta khoảng 41 năm ánh sáng trong chòm sao Thiên Đàn (Octans).
Dữ liệu từ quang phổ kế cận hồng ngoại (NIRSpec) của James Webb cho thấy hành tinh này hoàn thành một vòng quỹ đạo quanh ngôi sao chủ của nó chỉ trong hai ngày Trái Đất. Do ở quá gần ngôi sao mẹ, nhiệt độ bề mặt của LHS 475 b được ước tính nóng hơn vài trăm độ so với Trái Đất, khiến khả năng tồn tại nước lỏng và sự sống như chúng ta biết là rất thấp.
Tuy nhiên, điều làm các nhà khoa học phấn khích nhất chính là khả năng của James Webb trong việc phân tích bầu khí quyển của hành tinh này. Mặc dù dữ liệu ban đầu chưa thể khẳng định chắc chắn LHS 475 b có khí quyển hay không, nó đã loại trừ khả năng tồn tại một bầu khí quyển dày, giàu khí mê-tan tương tự như mặt trăng Titan của Sao Thổ.
Tiến sĩ Jacob Lustig-Yaeger thuộc Phòng thí nghiệm Vật lý Ứng dụng Johns Hopkins, người dẫn đầu nhóm nghiên cứu, phát biểu: "Dữ liệu quan sát từ James Webb rất xuất sắc. Việc kính viễn vọng này có thể dễ dàng phát hiện một hành tinh có kích thước bằng Trái Đất là một thành công đáng kinh ngạc. Đây là lần đầu tiên chúng ta sử dụng một kính viễn vọng để xác nhận sự tồn tại của một ngoại hành tinh mới."
Trước đây, JWST đã từng quan sát trực tiếp một ngoại hành tinh đã được biết đến (HIP 65426 b), nhưng LHS 475 b là hành tinh đầu tiên được phát hiện và xác nhận bởi chính James Webb. Điều này chứng tỏ vai trò tiên phong của nó trong việc tìm ra những thế giới chưa từng được biết đến.
 |
| Ảnh hồng ngoại James web cho thấy: LHS 475 b được xác định là một hành tinh có đường kính tương đương bằng 99% Trái Đất, quay quanh một ngôi sao lùn đỏ cách chúng ta khoảng 41 năm ánh sáng trong chòm sao Thiên Đàn (Octans) |
Phát hiện này mở ra vô số khả năng trong tương lai. Các nhà khoa học giờ đây có thể sử dụng James Webb để nhắm đến các mục tiêu nhỏ hơn, các hành tinh đất đá quay quanh những ngôi sao lùn đỏ - loại sao phổ biến nhất trong thiên hà của chúng ta. Bằng cách phân tích thành phần hóa học trong khí quyển của chúng, các nhà thiên văn học hy vọng có thể tìm thấy các dấu hiệu sinh học (biosignatures) – những dấu vết của sự sống ngoài hành tinh.
Các điểm chính:
- Sự kiện: Kính viễn vọng không gian James Webb lần đầu tiên khám phá ra một ngoại hành tinh mới.
- Tên hành tinh: LHS 475 b.
- Đặc điểm: Hành tinh đất đá, kích thước bằng 99% Trái Đất.
- Vị trí: Cách Trái Đất 41 năm ánh sáng, quay quanh một ngôi sao lùn đỏ.
Tầm quan trọng:
- Khẳng định khả năng của JWST trong việc tìm kiếm các hành tinh nhỏ giống Trái Đất.
- Mở ra kỷ nguyên mới trong việc nghiên cứu khí quyển ngoại hành tinh để tìm dấu hiệu sự sống.
- Đây là phát hiện đầu tiên trong số hàng trăm, thậm chí hàng nghìn khám phá được kỳ vọng từ James Webb trong những năm tới.
Cộng đồng thiên văn học toàn cầu đang vô cùng lạc quan. Với "con mắt" siêu việt của James Webb, chúng ta đang đứng trước ngưỡng cửa của những câu trả lời cho câu hỏi lâu đời nhất của nhân loại: Liệu chúng ta có đơn độc trong vũ trụ?.
Thế Anh.
