Trong một động thái nắm bắt nhu cầu kinh doanh của tương lai một cách đầy bất ngờ và táo bạo, Honda R&D Co., Ltd., bộ phận nghiên cứu và phát triển của gã khổng lồ Honda Motor – vừa ghi dấu ấn lịch sử trong lĩnh vực hàng không vũ trụ. Ngày 17 tháng 6 năm 2025, tại thị trấn Taiki, Hokkaido, Nhật Bản, công ty đã tiến hành thành công cuộc thử nghiệm phóng và hạ cánh một tên lửa tái sử dụng, một cột mốc quan trọng đưa Honda đến gần hơn với tham vọng du hành vũ trụ cận quỹ đạo vào năm 2029. Thành công này, với việc tên lửa đạt độ cao 271,4 mét và hạ cánh chỉ cách mục tiêu vỏn vẹn 37 cm, không chỉ khẳng định năng lực công nghệ vượt trội mà còn thể hiện quyết tâm của Honda trong việc mở rộng ranh giới đổi mới, áp dụng chuyên môn sẵn có từ động cơ đốt trong, điều khiển và lái xe tự động vào kỷ nguyên giao thông vũ trụ bền vững.
Chi tiết thử nghiệm và bước đột phá kỹ thuật:
Cuộc thử nghiệm lịch sử diễn ra vào lúc 4:15 chiều JST tại cơ sở của Honda ở thị trấn Taiki, Hokkaido – một địa điểm được mệnh danh là "thị trấn không gian" nhờ bề dày lịch sử nghiên cứu hàng không vũ trụ. Tên lửa thử nghiệm, với chiều dài 6,3 mét, đường kính 85 cm và trọng lượng 900 kg (không tải) hay 1.312 kg (có nhiên liệu), đã thực hiện một chuyến bay ấn tượng. Nó vươn lên độ cao 271,4 mét, lơ lửng trong không trung 56,6 giây, và sau đó thực hiện màn hạ cánh bằng lực đẩy chính xác đến kinh ngạc, chỉ cách điểm mục tiêu vỏn vẹn 37 cm. Con số này nằm hoàn toàn trong phạm vi mục tiêu đường kính 5 mét mà Honda đã đề ra, khẳng định khả năng điều khiển vượt trội của hệ thống.
Thành công này là minh chứng cho việc Honda đã xác thực được các công nghệ cốt lõi, yếu tố then chốt cho sự tái sử dụng của tên lửa. Các công nghệ này bao gồm: **Độ ổn định khi bay**, đảm bảo khả năng kiểm soát chặt chẽ trong suốt quá trình cất cánh và hạ cánh thẳng đứng, vốn là yếu tố tối quan trọng đối với các phương tiện phóng có thể tái sử dụng (RLV); **Khả năng hạ cánh chính xác**, gợi nhớ đến các hệ thống định vị và kiểm soát lực đẩy tiên tiến mà Falcon 9 của SpaceX đã tiên phong; và khả năng **Thu thập dữ liệu hiệu suất** toàn diện, làm nền tảng cho việc tinh chỉnh và phát triển các thiết kế tương lai, hướng tới độ tin cậy và hiệu quả tối ưu. Thông cáo báo chí của Honda tự hào khẳng định toàn bộ quá trình phát triển tên lửa được thực hiện độc lập, một lần nữa nhấn mạnh khả năng phi thường của công ty trong việc chuyển giao và áp dụng chuyên môn kỹ thuật ô tô vào những thách thức phức tạp của ngành hàng không vũ trụ. Sự kiện này đã nhanh chóng lan tỏa trên các nền tảng mạng xã hội như X, với nhiều người dùng ca ngợi đây là "một bước nhảy nhỏ cho Nhân loại, nhưng theo hướng tích cực."
An toàn là ưu tiên hàng đầu và sự hợp tác địa phương:
Trong suốt quá trình thử nghiệm, Honda đã đặt an toàn lên hàng đầu, áp dụng các biện pháp nghiêm ngặt và phối hợp chặt chẽ với chính quyền cùng người dân thị trấn Taiki. Một khu vực hạn chế bán kính 1 km được thiết lập cẩn thận xung quanh địa điểm thử nghiệm, được bảo vệ bằng biển báo, cổng kiểm soát và nhân viên chuyên trách. Khu vực này được tính toán dựa trên các nguy cơ tiềm ẩn như độ lệch của tên lửa, sóng xung kích, mảnh vỡ hay quả cầu lửa, tuân thủ nghiêm ngặt các hướng dẫn của Văn phòng Nội các Nhật Bản.
Tên lửa được trang bị hệ thống an toàn hiện đại, chủ động ngăn chặn bất kỳ sự sai lệch nào khỏi hành lang bay đã định, đảm bảo không có tác động nào vượt ra ngoài vùng cấm. Những biện pháp phòng ngừa này được xây dựng dựa trên kinh nghiệm quý báu mà Honda đã tích lũy từ các cuộc thử nghiệm đốt cháy động cơ và bay lơ lửng tại thị trấn Taiki từ năm 2024. Thị trấn Taiki, nằm ở phía đông nam Hokkaido, đang dần khẳng định vị thế là một trung tâm đổi mới hàng không vũ trụ, không chỉ là nơi Honda tiến hành thử nghiệm mà còn là địa điểm diễn ra các hoạt động nghiên cứu của JAXA, các trường đại học và các công ty tư nhân hàng đầu như Interstellar Technologies. Sự ủng hộ nhiệt tình của thị trấn đối với chương trình tên lửa của Honda là minh chứng cho tham vọng lớn hơn của họ trong việc trở thành một "thị trấn vũ trụ" mang tầm vóc toàn cầu. Người dân địa phương đã bày tỏ niềm tự hào trước những bước tiến này, đồng thời thấu hiểu rằng các cuộc thử nghiệm cần được phối hợp cẩn thận để giảm thiểu mọi sự gián đoạn cho cộng đồng.
Tham vọng không gian và tầm nhìn chiến lược của Honda
Honda chính thức dấn thân vào lĩnh vực tên lửa tái sử dụng từ năm 2019, với sự thành lập một nhóm phát triển không gian chuyên biệt. Động lực chính đến từ chính các kỹ sư trẻ, những người khao khát ứng dụng các công nghệ cốt lõi mà Honda đã làm chủ – như hệ thống đốt cháy hiệu quả và công nghệ điều khiển tiên tiến – vào hành trình khám phá không gian đầy thách thức. Công ty nhận định rằng tên lửa tái sử dụng là câu trả lời cho nhu cầu ngày càng tăng về việc phóng vệ tinh, đặc biệt là các vệ tinh phục vụ liên lạc, dẫn đường và theo dõi khí hậu. Khác biệt với các phương tiện phóng dùng một lần (ELV) truyền thống, tên lửa tái sử dụng hứa hẹn một cuộc cách mạng về chi phí và giảm thiểu tác động môi trường, hoàn toàn phù hợp với xu hướng toàn cầu hướng tới hoạt động thám hiểm không gian bền vững.
Mặc dù tên lửa thử nghiệm hiện tại của Honda chỉ đạt độ cao khiêm tốn 271,4 mét – thấp hơn đáng kể so với ranh giới 100 km của không gian – nhưng thành công vang dội trong việc hạ cánh chính xác đã mở ra một tiền đề vững chắc cho mục tiêu đầy tham vọng: đạt được chuyến bay cận quỹ đạo vào năm 2029. Một chuyến bay cận quỹ đạo sẽ đưa phương tiện lên đến rìa không gian mà không cần đạt vận tốc để đi vào quỹ đạo, tương tự như các sứ mệnh của Blue Origin. Hiện tại, Honda vẫn chưa công bố kế hoạch thương mại hóa công nghệ tên lửa của mình, nhấn mạnh rằng dự án này vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu cơ bản. Tuy nhiên, công ty đã nhìn thấy tiềm năng rộng lớn cho các hợp tác trong tương lai, đặc biệt là việc tích hợp các dịch vụ dựa trên vệ tinh để nâng cao khả năng điều hướng hoặc kết nối cho các dòng xe Honda.
Tổng giám đốc điều hành toàn cầu của Honda, Toshihiro Mibe, bày tỏ sự phấn khởi: "Chúng tôi rất vui khi Honda đã có thêm một bước tiến trong nghiên cứu về tên lửa tái sử dụng... Chúng tôi tin rằng nghiên cứu tên lửa là một nỗ lực có ý nghĩa, tận dụng thế mạnh công nghệ của Honda." Ông Mibe cũng nhấn mạnh tiềm năng của tên lửa trong việc tạo ra "giá trị mới" cho khách hàng, bổ sung hài hòa cho những nỗ lực không ngừng của Honda trong các sáng kiến về môi trường và an toàn.
Hệ sinh thái không gian đang phát triển của Nhật Bản và triển vọng tương lai
Thành tựu của Honda được đặt trong bối cảnh một hệ sinh thái không gian tư nhân đang phát triển mạnh mẽ tại Nhật Bản. Chính phủ Nhật Bản đã đặt ra một mục tiêu đầy tham vọng là tăng gấp đôi quy mô ngành công nghiệp không gian của mình lên 8 nghìn tỷ yên (tương đương khoảng 55,2 tỷ đô la) vào đầu những năm 2030, được hỗ trợ bởi một quỹ đầu tư mạo hiểm trị giá hàng tỷ đô la dành cho các dự án tên lửa và vệ tinh tư nhân. Honda không đơn độc trong cuộc đua này; đối thủ đồng hương Toyota cũng đã gia nhập cuộc chơi bằng việc đầu tư vào công ty Interstellar Technologies có trụ sở tại Taiki, với mục tiêu sản xuất hàng loạt các phương tiện phóng. Song song đó, các công ty khởi nghiệp sáng tạo như Innovative Space Carrier cũng đang ấp ủ kế hoạch thử nghiệm tên lửa tái sử dụng, tất cả báo hiệu một sự hội tụ đáng chú ý giữa chuyên môn về ô tô và hàng không vũ trụ tại đất nước mặt trời mọc.
Nhu cầu toàn cầu về phóng vệ tinh đang là động lực chính thúc đẩy đà phát triển này, với tên lửa tái sử dụng được coi là giải pháp tiết kiệm chi phí nhất để triển khai các chòm sao vệ tinh siêu nhỏ. Cuộc thử nghiệm thành công của Honda hoàn toàn phù hợp với xu hướng này, định vị công ty ở một vị thế cạnh tranh đầy tiềm năng với các tên tuổi đã thành danh toàn cầu như SpaceX – hãng đã thiết lập tiêu chuẩn cho công nghệ tên lửa tái sử dụng với Falcon 9.
Hướng tới tương lai, Honda có kế hoạch sử dụng toàn bộ dữ liệu thu thập được từ cuộc thử nghiệm ngày 17 tháng 6 để tinh chỉnh thiết kế tên lửa của mình. Các cuộc thử nghiệm tiếp theo, cùng với khả năng hợp tác sâu rộng với các viện nghiên cứu, ngành công nghiệp và chính phủ, dự kiến sẽ diễn ra trước mốc năm 2029. Mặc dù nguyên mẫu hiện tại của công ty còn khiêm tốn về kích thước, nhưng thành công đột phá trong việc kiểm soát hạ cánh chính xác đã chứng minh tiềm năng to lớn cho việc mở rộng quy mô. Độ cao 271,4 mét đạt được trong thử nghiệm chỉ là một điểm khởi đầu, với các phiên bản lặp lại trong tương lai chắc chắn sẽ nhắm đến những độ cao lớn hơn để chạm tới không gian cận quỹ đạo. Khi Honda tiếp tục hành trình này, hãng sẽ đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt không chỉ từ những gã khổng lồ toàn cầu như SpaceX mà còn từ các đối thủ trong nước như Interstellar Technologies. Tuy nhiên, trọng tâm kiên định của Honda vào tính bền vững và khả năng giảm chi phí hoàn toàn phù hợp với các xu hướng chủ đạo của ngành. Dù việc thương mại hóa vẫn còn là một ẩn số, thử nghiệm mới nhất của Honda là một bằng chứng không thể chối cãi về khái niệm, minh chứng hùng hồn rằng một ông lớn trong ngành ô tô hoàn toàn có thể đạt được những bước tiến mang tính đột phá trong lĩnh vực hàng không vũ trụ.
Cuộc thử nghiệm phóng và hạ cánh tên lửa tái sử dụng đầy ấn tượng của Honda tại thị trấn Taiki không chỉ là một thành tựu kỹ thuật đơn thuần, mà còn là cột mốc then chốt trong lộ trình tham vọng chinh phục không gian cận quỹ đạo vào năm 2029. Bằng việc khéo léo chuyển đổi và áp dụng chuyên môn sâu rộng từ ngành công nghiệp ô tô sang lĩnh vực công nghệ tên lửa tái sử dụng, Honda đang không ngừng thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của hệ sinh thái không gian tại Nhật Bản, đồng thời góp phần đáng kể vào nỗ lực toàn cầu hướng tới kỷ nguyên khám phá không gian bền vững. Mặc dù kế hoạch thương mại hóa công nghệ này vẫn chưa được xác nhận, nhưng độ chính xác phi thường và các biện pháp an toàn nghiêm ngặt được thể hiện trong cuộc thử nghiệm đã khẳng định rõ ràng năng lực kỹ thuật vượt trội của tập đoàn. Khi Honda tiếp tục phát huy những thành tựu ban đầu này, họ hoàn toàn có khả năng định hình lại vị thế của mình trong ngành công nghiệp vũ trụ, chuyển mình từ một nhà sản xuất ô tô hàng đầu thành một ứng cử viên đầy tiềm năng trong cuộc đua vào không gian.
Trình Anh.
Tổng Hợp
