Israel đã tiến hành một cuộc không kích quy mô lớn vào Iran rạng sáng thứ Sáu, cơ sở hạt nhân Tabriz bị nhắm mục tiêu, làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến tranh khu vực toàn diện giữa hai kẻ thù lâu năm. Sự leo thang căng thẳng này không chỉ đe dọa ổn định chính trị mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây biến động mạnh trên thị trường tài chính toàn cầu, đặc biệt là giá cổ phiếu lẫn thị trường Tiền Điện Tử.
 |
| Khói bốc lên sau vụ nổ ở Tehran, Iran, thứ sáu, ngày 13/6/2025. (Ảnh AP/Vahid Salemi) |
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố chiến dịch này là "có mục tiêu nhằm đẩy lùi mối đe dọa từ Iran đối với sự sống còn của Israel" và sẽ kéo dài "cho đến khi hoàn thành nhiệm vụ chống lại mối đe dọa hủy diệt này". Mục tiêu của cuộc tấn công được xác định là cơ sở hạ tầng hạt nhân, chương trình tên lửa đạn đạo và các địa điểm quân sự khác của Iran. Quân đội Israel xác nhận hàng chục máy bay phản lực đã tham gia vào làn sóng tấn công đầu tiên, nhắm vào "hàng chục mục tiêu quân sự, bao gồm các mục tiêu hạt nhân ở các khu vực khác nhau của Iran".
Tin tức về các cuộc không kích nhanh chóng lan rộng, với tiếng nổ được nghe thấy ở trong và gần thủ đô Tehran của Iran. Bộ trưởng Quốc phòng Israel Ian Katz trước đó đã tiết lộ về một "cuộc tấn công phủ đầu" nhằm ngăn chặn một "cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái nhằm vào Nhà nước Israel và dân thường dự kiến sẽ diễn ra trong tương lai gần". Tình trạng khẩn cấp đã được ban bố trên khắp Israel để chuẩn bị cho bất kỳ phản ứng nào từ phía Iran.
Phản ứng từ Hoa Kỳ và Bối cảnh Xung đột Hạt nhân
Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Marco Rubio khẳng định Washington "không tham gia vào các cuộc tấn công vào Iran" và ưu tiên hàng đầu là bảo vệ lực lượng Hoa Kỳ trong khu vực. Ông nhấn mạnh rằng Israel đã thông báo rằng hành động này là cần thiết để tự vệ và Iran không nên nhắm mục tiêu vào lợi ích hoặc nhân sự của Hoa Kỳ.
Israel từ lâu đã đe dọa hành động quân sự chống lại các cơ sở hạt nhân của Iran nhằm ngăn chặn việc Tehran phát triển vũ khí nguyên tử. Mặc dù Iran phủ nhận chương trình hạt nhân của họ nhằm mục đích chế tạo bom, và thông tin tình báo Hoa Kỳ cũng ủng hộ tuyên bố này, nhưng việc Iran liên tục từ chối yêu cầu từ bỏ khả năng làm giàu uranium (cần thiết cho cả chương trình điện hạt nhân và chế tạo vũ khí hạt nhân) đã làm gia tăng căng thẳng.
Căng thẳng leo thang diễn ra cùng lúc với những nỗ lực của cựu Tổng thống Donald Trump nhằm đạt được một thỏa thuận hạt nhân mới với Iran. Sau khi rút khỏi thỏa thuận năm 2015 dưới thời Tổng thống Obama, Trump đã tái áp đặt các lệnh trừng phạt toàn diện, khiến Iran khôi phục và cải thiện các cơ sở hạt nhân của mình, làm giàu uranium lên độ tinh khiết cao hơn. Mặc dù các cuộc đàm phán gần đây đã bị đình trệ, Hoa Kỳ và Iran vẫn dự kiến tổ chức một vòng đàm phán khác vào Chủ Nhật. Trước tình hình này, nhân sự không thiết yếu tại các đại sứ quán Hoa Kỳ trên khắp Trung Đông đã bắt đầu được sơ tán.
Tác động đến Thị trường Cổ phiếu
Cuộc xung đột bất ngờ này có thể sẽ tác động đáng kể đến thị trường cổ phiếu toàn cầu. Dưới đây là một số ảnh hưởng tiềm năng:
- Giá dầu tăng vọt: Trung Đông là khu vực sản xuất dầu mỏ trọng yếu. Bất kỳ sự gián đoạn nào trong nguồn cung dầu do xung đột leo thang đều có thể đẩy giá dầu lên cao. Giá dầu tăng sẽ làm tăng chi phí sản xuất và vận chuyển cho các doanh nghiệp, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận và kéo theo sự sụt giảm của các cổ phiếu liên quan đến sản xuất, vận tải và tiêu dùng.
- Thị trường chứng khoán toàn cầu giảm điểm: Sự bất ổn địa chính trị thường khiến các nhà đầu tư tìm đến các tài sản an toàn như vàng hoặc trái phiếu chính phủ, rút vốn khỏi thị trường chứng khoán. Điều này có thể dẫn đến bán tháo trên diện rộng trên các sàn giao dịch chứng khoán lớn, gây áp lực giảm giá lên hầu hết các loại cổ phiếu.
- Cổ phiếu quốc phòng và an ninh tăng giá: Ngược lại, các công ty trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh có thể chứng kiến giá cổ phiếu tăng trưởng mạnh khi nhu cầu về vũ khí, công nghệ quân sự và dịch vụ an ninh gia tăng trong bối cảnh xung đột.
- Cổ phiếu hàng không và du lịch bị ảnh hưởng: Ngành hàng không và du lịch thường là những ngành đầu tiên chịu tác động tiêu cực từ các cuộc xung đột. Lo ngại về an toàn và hạn chế đi lại sẽ làm giảm nhu cầu di chuyển, dẫn đến doanh thu sụt giảm và cổ phiếu của các hãng hàng không, công ty du lịch và khách sạn có thể sẽ giảm mạnh.
- Biến động tỷ giá hối đoái và ảnh hưởng đến cổ phiếu xuất nhập khẩu: Xung đột có thể gây ra biến động mạnh trong tỷ giá hối đoái, ảnh hưởng đến các công ty có hoạt động xuất nhập khẩu lớn. Các doanh nghiệp phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu cũng có thể đối mặt với gián đoạn, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất và lợi nhuận.
Mặc dù Hoa Kỳ đã phủ nhận việc tham gia vào cuộc tấn công, nhưng bất kỳ cuộc chiến nào giữa Israel và Iran đều có khả năng lôi kéo lực lượng Hoa Kỳ vào một cuộc xung đột khu vực rộng lớn hơn, khiến tình hình trở nên phức tạp và khó lường hơn bao giờ hết. Các nhà đầu tư và thị trường sẽ theo dõi sát sao diễn biến tiếp theo để đánh giá mức độ rủi ro và điều chỉnh danh mục đầu tư cho phù hợp.
Trình Anh.
