Rủi Ro Nợ Công: "Làn Sóng Nợ" Trung Quốc Đè Nặng Lên Các Nền Kinh Tế Đang Phát Triển
CaliToday (26/5/2025): Một báo cáo mới đầy cảnh báo từ Viện Nghiên cứu Lowy của Úc đang gióng lên hồi chuông báo động về một "làn sóng nợ" sắp đổ bộ lên các quốc gia nghèo nhất thế giới. Theo đó, các khoản thanh toán nợ mà những quốc gia này phải trả cho Trung Quốc dự kiến sẽ đạt mức cao kỷ lục vào năm 2025, tạo ra một gánh nặng tài chính khổng lồ và tiềm ẩn nhiều hệ lụy nghiêm trọng.
Từ "Vành Đai và Con Đường" Đến "Làn Sóng Trả Nợ"
Trong suốt những năm 2010, Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc đã mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu, tài trợ cho vô số dự án cơ sở hạ tầng đầy tham vọng. Từ các cảng biển hiện đại ở châu Phi đến những tuyến đường sắt xuyên lục địa ở Nam Thái Bình Dương, BRI đã biến Trung Quốc thành một "chủ ngân hàng" khổng lồ cho các nước đang phát triển. Tuy nhiên, theo phân tích của Viện Lowy, bức tranh đang dần thay đổi. Các khoản vay mới hiện đang cạn kiệt, và đáng lo ngại hơn, chúng đang bị lấn át bởi núi nợ mà các nước đang phát triển phải trả lại.
Nhà nghiên cứu Riley Duke của Viện Lowy nhận định một cách thẳng thắn: "Các nước đang phát triển đang phải vật lộn với làn sóng trả nợ và chi phí lãi suất cho Trung Quốc. Bây giờ, và trong suốt thập kỷ này, Trung Quốc sẽ giống như một chủ nợ hơn là một chủ ngân hàng cho vay của thế giới đang phát triển." Điều này đánh dấu một sự chuyển dịch đáng kể trong vai trò của Trung Quốc trên bản đồ tài chính toàn cầu.
Con Số Kỷ Lục: 22 Tỷ USD Nợ Phải Trả Trong Năm 2025
Dựa trên dữ liệu phân tích từ Ngân hàng Thế giới, Viện Lowy đã đưa ra một con số đáng kinh ngạc: 75 quốc gia nghèo nhất thế giới sẽ phải trả tổng cộng 22 tỷ USD cho Trung Quốc vào năm 2025. Đây là một kỷ lục chưa từng có, phản ánh quy mô và tốc độ tích lũy nợ trong thập kỷ qua.
"Kết quả là, vị thế cho vay ròng của Trung Quốc đã thay đổi nhanh chóng," Duke giải thích. "Chuyển từ một nhà cung cấp tài chính ròng nơi họ cho vay nhiều hơn số tiền họ nhận được trong các khoản trả nợ sang một quốc gia thu lãi ròng, với các khoản trả nợ hiện vượt quá số tiền giải ngân cho vay." Điều này có nghĩa là dòng tiền đang chảy ngược về Trung Quốc, thay vì chảy ra để tài trợ cho các dự án mới ở các nước đang phát triển.
Gánh Nặng Nợ Đe Dọa Phúc Lợi Xã Hội và Phát Triển Bền Vững
Báo cáo của Lowy nhấn mạnh rằng gánh nặng trả nợ cho Trung Quốc không chỉ là một vấn đề kinh tế đơn thuần mà còn đang bắt đầu đe dọa trực tiếp đến phúc lợi an sinh xã hội, chi tiêu cho bệnh viện, trường học và các nỗ lực chống biến đổi khí hậu của các quốc gia nghèo và đang phát triển. Khi các nguồn lực tài chính bị thắt chặt để ưu tiên trả nợ, các dịch vụ công thiết yếu và các chương trình phát triển bền vững sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, làm chậm lại tiến trình phát triển và đẩy hàng triệu người vào tình cảnh khó khăn.
Tình hình này đặc biệt rõ ràng ở những quốc gia như Honduras và Quần đảo Solomon, những nơi đã nhận được các khoản vay mới khổng lồ sau khi chuyển đổi quan hệ ngoại giao từ Đài Loan sang Trung Quốc. Sự thay đổi trong chính sách ngoại giao thường đi kèm với những cam kết tài chính lớn, và giờ đây, những cam kết đó đang trở thành gánh nặng. Tương tự, ở các quốc gia như Indonesia hay Brazil, nơi Trung Quốc đã ký các thỏa thuận cho vay mới để đảm bảo nguồn cung cấp kim loại pin hoặc các khoáng sản quan trọng khác, mối lo ngại về khả năng trả nợ cũng đang tăng lên.
Báo cáo của Lowy là một lời cảnh tỉnh mạnh mẽ, kêu gọi cộng đồng quốc tế và các quốc gia mắc nợ phải đối mặt với thực tế và tìm kiếm các giải pháp bền vững trước khi "làn sóng nợ" này trở thành một thảm họa kinh tế và xã hội. Liệu các quốc gia này có thể vượt qua thử thách này và tìm được lối thoát cho gánh nặng nợ nần, hay sẽ chìm sâu hơn vào vòng xoáy của các khoản thanh toán không ngừng nghỉ?
Trình Anh.
Tổ hợp
