CaliToday (01/7/2025): Khi thế giới bước vào nửa cuối năm 2025, một thông điệp thận trọng đang được phát đi từ các tổ chức kinh tế hàng đầu: triển vọng tăng trưởng toàn cầu đang trở nên mong manh hơn bao giờ hết. Sau một giai đoạn phục hồi ngắn ngủi, nền kinh tế thế giới đang phải đối mặt với một loạt cơn gió ngược mạnh mẽ, từ bất ổn địa chính trị leo thang, căng thẳng thương mại âm ỉ cho đến những rủi ro tiềm ẩn trong hệ thống tài chính.
Theo các báo cáo mới nhất từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB), dù lạm phát đã có dấu hiệu hạ nhiệt ở nhiều khu vực, động lực tăng trưởng chung đang suy yếu. Các dự báo được điều chỉnh giảm, phản ánh một bức tranh đầy thách thức trong những tháng còn lại của năm.
Những Đám Mây U Ám Trên Bầu Trời Kinh Tế
Sự mong manh của nền kinh tế hiện nay bắt nguồn từ ba nhóm rủi ro chính đang có dấu hiệu hội tụ:
1. Rủi ro Địa chính trị Leo thang: Đây được xem là mối đe dọa lớn nhất và khó lường nhất.
- Xung đột Nga - Ukraine: Cuộc chiến kéo dài tiếp tục làm gián đoạn chuỗi cung ứng năng lượng và lương thực, gây áp lực lên giá cả và an ninh năng lượng toàn cầu.
- Điểm nóng Trung Đông: Căng thẳng leo thang giữa Mỹ, Iran và Israel đang đẩy giá dầu vào trạng thái biến động mạnh, đồng thời đe dọa tuyến hàng hải quan trọng qua khu vực. Một cuộc xung đột lan rộng có thể gây ra một cú sốc kinh tế nghiêm trọng.
- Bất ổn chính trị ở nhiều khu vực: Những biến động chính trị tại các quốc gia như Thái Lan hay các cuộc bầu cử quan trọng ở nhiều nơi cũng góp phần tạo ra môi trường bất định, khiến doanh nghiệp trì hoãn đầu tư.
2. Căng thẳng Thương mại Âm ỉ: Dù không bùng nổ thành một cuộc chiến toàn diện, chủ nghĩa bảo hộ và các hàng rào thuế quan vẫn là một rào cản lớn. Cuộc đối đầu công nghệ và thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp diễn, buộc các công ty phải tái cấu trúc chuỗi cung ứng với chi phí đắt đỏ, làm giảm hiệu quả và tăng giá thành sản phẩm.
3. Rủi ro Tài chính Tiềm ẩn: Bên dưới bề mặt, hệ thống tài chính toàn cầu đang đối mặt với những sức ép lớn.
- Mặt bằng lãi suất cao: Dù các ngân hàng trung ương lớn có thể đã kết thúc chu kỳ tăng lãi suất, nhưng việc duy trì lãi suất ở mức cao nhằm chống lạm phát đang gây áp lực lên các doanh nghiệp và người tiêu dùng. Chi phí vay vốn cao hơn làm giảm đầu tư và tiêu dùng.
- Gánh nặng nợ công và tư nhân: Mức nợ toàn cầu vẫn đang ở mức kỷ lục. Lãi suất cao khiến việc trả nợ trở nên khó khăn hơn, làm gia tăng nguy cơ vỡ nợ ở cả cấp độ doanh nghiệp và quốc gia, đặc biệt là tại các thị trường mới nổi.
Bức Tranh Tăng Trưởng Không Đồng Đều
Triển vọng tăng trưởng có sự phân hóa rõ rệt giữa các khu vực:
- Các nền kinh tế phát triển (Mỹ, Châu Âu):** Đối mặt với mức tăng trưởng chậm chạp, thậm chí là nguy cơ suy thoái nhẹ khi tác động của chính sách thắt chặt tiền tệ thấm sâu vào nền kinh tế.
- Trung Quốc:** Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang chật vật với các vấn đề nội tại như khủng hoảng bất động sản và tiêu dùng nội địa yếu, khiến vai trò "đầu tàu tăng trưởng" bị suy giảm.
- Các thị trường mới nổi và đang phát triển:** Nhiều quốc gia đối mặt với khó khăn kép từ nhu cầu xuất khẩu sụt giảm và chi phí vay nợ gia tăng. Tuy nhiên, một số điểm sáng như Ấn Độ và các nước Đông Nam Á vẫn có thể duy trì tốc độ tăng trưởng tốt hơn nhờ các động lực trong nước.
Kết Luận: Đòi Hỏi Sự Thận Trọng Tối Đa
Thế giới đang ở trong một giai đoạn chuyển tiếp đầy khó khăn. Sự lạc quan về việc lạm phát được kiểm soát đang bị thay thế bởi nỗi lo về tăng trưởng trì trệ. Giai đoạn tới đòi hỏi sự điều hành chính sách khéo léo từ các chính phủ và ngân hàng trung ương để cân bằng giữa mục tiêu kiềm chế lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng.
Đối với các doanh nghiệp và nhà đầu tư, đây là thời điểm cần ưu tiên quản trị rủi ro, đa dạng hóa thị trường và chuẩn bị cho các kịch bản bất lợi. Sự mong manh của kinh tế toàn cầu trong 6 tháng cuối năm 2025 là một lời nhắc nhở rõ ràng rằng sự ổn định không phải là điều hiển nhiên và bất cứ cú sốc nào cũng có thể đẩy thế giới vào một giai đoạn khó khăn hơn.