Washington D.C., ngày 30/06/2025
Nước Mỹ đang đứng trước những ngã rẽ quan trọng có khả năng định hình lại không chỉ nền kinh tế - xã hội trong nước mà còn cả mối quan hệ với phần còn lại của thế giới. Hai tâm điểm chính đang thu hút sự chú ý của dư luận quốc tế là số phận của ứng dụng TikTok trên đất Mỹ, với những tuyên bố gây bất ngờ từ cựu Tổng thống Donald Trump, và cuộc đối đầu căng thẳng tại Quốc hội về một dự luật thuế và chi tiêu mới.
Vòng xoáy TikTok: Từ nỗ lực cấm đoán đến "thỏa thuận tiềm năng"
Tương lai của TikTok, ứng dụng có hơn 170 triệu người dùng tại Mỹ, một lần nữa trở nên nóng bỏng. Sau khi luật "thoái vốn hoặc cấm" được ban hành, buộc công ty mẹ ByteDance (Trung Quốc) phải bán lại hoạt động của TikTok tại Mỹ trước một thời hạn nhất định, thị trường đã và đang chứng kiến nhiều nỗ lực đàm phán từ các tập đoàn công nghệ và quỹ đầu tư lớn của Mỹ.
Trong một diễn biến bất ngờ, cựu Tổng thống Donald Trump, người từng khởi xướng các hành động pháp lý mạnh mẽ nhằm cấm TikTok vào năm 2020 vì lo ngại an ninh quốc gia, giờ đây lại có những tuyên bố mang màu sắc khác. Trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump đã lên tiếng về một "thỏa thuận tiềm năng" mà ông cho rằng có thể bảo vệ lợi ích của Mỹ mà không cần phải loại bỏ hoàn toàn ứng dụng này. Ông chỉ trích cách xử lý của chính quyền hiện tại và cho rằng một lệnh cấm hoàn toàn sẽ chỉ làm lợi cho các đối thủ cạnh tranh của TikTok như Facebook.
Sự thay đổi lập trường này của ông Trump được giới phân tích cho là một động thái chính trị phức tạp. Nó không chỉ gây áp lực lên chính quyền đương nhiệm mà còn nhằm thu hút sự ủng hộ từ cử tri trẻ tuổi, những người chiếm phần lớn trong cơ sở người dùng của TikTok.
Về phía quốc tế, Bắc Kinh đã nhiều lần lên tiếng phản đối việc ép buộc bán TikTok, coi đây là hành vi "bắt nạt kinh tế". Các quốc gia khác cũng đang theo dõi chặt chẽ diễn biến này, bởi kết quả của thương vụ có thể tạo ra một tiền lệ quan trọng về cách các chính phủ quản lý các nền tảng công nghệ toàn cầu có nguồn gốc từ nước ngoài.
Đối đầu ngân sách: Cuộc chiến về thuế và chi tiêu mới
Song song với câu chuyện công nghệ, một cuộc chiến chính trị khác đang diễn ra gay gắt tại Đồi Capitol xoay quanh một dự luật thuế và chi tiêu mới. Trọng tâm của cuộc tranh luận là liệu có nên gia hạn các điều khoản cắt giảm thuế vốn được ban hành dưới thời chính quyền Trump (Luật Cắt giảm Thuế và Việc làm - TCJA), trong đó nhiều điều khoản sẽ hết hạn vào cuối năm 2025.
Phe Dân chủ đang thúc đẩy một kế hoạch tăng thuế đối với các tập đoàn lớn và giới siêu giàu để tài trợ cho các chương trình xã hội, đầu tư vào cơ sở hạ tầng và năng lượng sạch. Họ lập luận rằng việc này sẽ giúp giảm bất bình đẳng và củng cố tầng lớp trung lưu.
Ngược lại, phe Cộng hòa kiên quyết bảo vệ việc gia hạn các biện pháp cắt giảm thuế, cho rằng đây là động lực cần thiết để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, khuyến khích đầu tư và duy trì khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Mỹ trên trường quốc tế.
Cuộc đối đầu này không chỉ mang tính nội bộ. Một sự thay đổi lớn trong chính sách thuế của Mỹ sẽ ngay lập tức tác động đến các công ty đa quốc gia, dòng vốn đầu tư toàn cầu và các thỏa thuận thuế quốc tế như thỏa thuận thuế tối thiểu toàn cầu do OECD khởi xướng. Các đối tác thương mại và đồng minh của Mỹ đang theo dõi sát sao, bởi sự ổn định và định hướng của nền kinh tế lớn nhất thế giới có ảnh hưởng trực tiếp đến sự phục hồi kinh tế toàn cầu.
Tóm lại: cả hai vấn đề, từ thương vụ TikTok đến dự luật ngân sách, đều cho thấy một thực tế rõ ràng: các quyết sách từ Washington đang có sức ảnh hưởng sâu rộng vượt ra ngoài biên giới nước Mỹ. Trong những tuần tới, thế giới sẽ tiếp tục dõi theo từng động thái của các nhà lập pháp và các nhân vật chính trị chủ chốt tại Mỹ, bởi kết quả của những cuộc đối đầu này sẽ góp phần định hình bức tranh địa chính trị và kinh tế toàn cầu trong nhiều năm tiếp theo.
